Δεκέμβρης. Παραμονές Χριστουγέννων. Πριν από πολλά χρόνια. Φοιτητές τότε, με τους φίλους Χρίστο και Νίκο, πήγαμε από τη Λίλλη στο Παρίσι. Και φυσικά, η πρώτη επίσκεψη ήταν στην Παναγία των Παρισίων. Την είχα δει σε φωτογραφίες και σε βιβλία. Εντυπωσιάστηκα. Αλλ’ αυτό που είδα όταν στήθηκαν στο προαύλιο, παρά το τσουχτερό κρύο, ήταν ανεπανάληπτο! Ένας εκπληκτικός ναός απίστευτης ωραιότητας που επιβαλλόταν στον επισκέπτη όχι μόνο με το ρυθμό του αλλά, προπάντων, με την ομορφιά του. Ο ρόδακας και τα βιτρό του. Οι πύλες του. Τα περίφημα γλυπτά και τα αγάλματα βασιλέων και αυτοκρατόρων. Η απεικόνιση της Παναγίας δεκάδες φορές.
Είχα αγοράσει μία μικρή φωτογραφική μηχανή για τις ανάγκες των σπουδών μου ως φοιτητής Δημοσιογραφίας στην Ανώτατη Σχολή Δημοσιογραφίας του Καθολικού Πανεπιστημίου της Λίλλης. Μετακινήθηκα προς την αριστερή πλευρά της πλατείας, κάτω από τις σημύδες και, μέσα από τα γυμνά κλαδιά τους, φωτογράφισα το μοναδικό αυτό μνημείο της χριστιανοσύνης και του πολιτισμού. Έκτοτε έχω τη φωτογραφία στο γραφείο μου για να μου θυμίζει αυτό το αριστούργημα αρχιτεκτονικής, σύμβολο της Γαλλίας και της ιστορίας της, του πολιτισμού και της ανθρωπότητας.
Μέχρι την περ. Δευτέρα το βράδυ, Μεγάλη Δευτέρα για τους Καθολικούς. Όπως όλοι οι Γάλλοι και εκατομμύρια άνθρωποι στον κόσμο, υπέστην το σοκ της ζωής μου. Δεν πίστευα στα μάτια μου! Μα, η Notre Dame καίγεται; Καίγεται; Δεν είναι δυνατόν! Καθηλώθηκα μπροστά στην οθόνη της τηλεόρασης ενεός.Εμβρόντητος. Αποσβολωμένος. Το Euronews, σε άμεση μετάδοση, κατέγραφε την απίστευτη τραγωδία και την αγωνία ενός συμβόλου που το κατάτρωγαν οι φλόγες.
Λες και τα αγάλματα-δαίμονες (οι γνωστοί gargouilles), που είναι περιμετρικά τοποθετημένοι στα πιο ψηλά σημεία της εκκλησίας, ακίνητοι, βλοσυροί, αποκρουστικοί, μυσαροί, ξαφνικά ζωντάνεψαν και εξαπολύθηκαν για να την καταστρέψουν. Δεν μπορώ να το πιστέψω! Βλέπω τις αδηφάγες φλόγες να ξεπετάγονται από το σώμα της εκκλησίας και αμέσως σκέφτομαι όσα πριν από 200 σχεδόν χρόνια ο μέγας Γάλλος συγγραφέας, Βικτόρ Ουγκώ, είχε περιγράψει προφητικά στο δραματικό μυθιστόρημά του με τίτλο, «Η Παναγία των Παρισίων»:
«Όλα τα βλέμματα στράφηκαν στο πιο ψηλό μέρος της εκκλησίας. Αυτό που έβλεπαν ήταν κάτι συγκλονιστικό. Στο πιο ψηλό σημείο του εξώστη, πιο ψηλά και από τον ρόδακα, υπήρχε μία τεράστια φλόγα που ανέβαινε, ανέβαινε ανάμεσα στους δυο πύργους με τις καμπάνες, με ανεμοστρόβιλους σπινθήρων, μια τεράστια και λυσσώδης
φλόγα η οποία πότε φαινόταν και πότε χανόταν μέσα από τον πυκνό καπνό. Υπήρξε μία σιωπή τρόμου…».
Αυτή η σιωπή τρόμου ήταν το χαρακτηριστικό της νύχτας της περ. Δευτέρας, 15 Απριλίου 2019. Μια παρατεταμένη, συγκλονιστική, συλλογική σιωπή ως κραυγή οδύνης και λύπης, από όλους όσοι είδαμε, θαυμάσαμε, μείναμε εκστατικοί μπροστά στη μοναδικότητα και την ωραιότητα αυτού του ναού. Οι φλόγες επιμένουν να αναδύονται ως μεσαιωνικοί δράκοι και να κατατρώγουν τη ξύλινη οροφή. Οι καπνοί, άλλοτε κίτρινοι, άλλοτε μαύροι, κάποτε λευκοί, σκοτεινιάζουν τον απαλό γαλάζιο ουρανό του Παρισιού. Και ξαφνικά, το βέλος του ναού καταρρέει…
Μα, η Παναγία των Παρισίων καίγεται; Η Παναγία των Παρισίων καίγεται; Δυστυχώς, μέσα σε λίγες ώρες μια ιστορία 850 χρόνων μετατράπηκε σε καπνίζοντα ερείπια. Η Παναγία των Παρισίων είναι η ιστορία, η λογοτεχνία, η ζωή, η καρδιά και η ψυχή των Γάλλων και όλων όσοι από εμάς είχαμε την ευτυχία και την τύχη να σπουδάσουμε σε αυτή τη σπουδαία χώρα.
Κάθε φορά που ένα έργο πολιτισμού καταστρέφεται, καίγεται, χάνεται, είναι η καρδιά μας που καίγεται επειδή κουτσουρεύεται η μνήμη και φτωχαίνει η ανθρωπότητα. Η πυρκαγιά στην Παναγία των Παρισίων παραπέμπει με εξίσου οδυνηρό τρόπο στην καταστροφή των δικών μας 550 εκκλησιών από το βάρβαρο Τούρκο Αττίλα και σε άλλα μοναδικά μνημεία του παγκόσμιου πολιτισμού. Αλλ’ αυτά δεν έχουν έναν Ουγκώ για να τα καταγράψει στην αθανασία…
