Η ρωσική εισβολή έχει ξεγυμνώσει και γελοιοποιήσει κυριολεκτικά την εξωτερική πολιτική της Κυπριακής Δημοκρατίας. Ως μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης ορθά συναίνεσε σε κυρώσεις (έστω και με μισή καρδιά, κατά τον Κασουλίδη). Όμως, απέτυχε,
>Πρώτον, να αναλύσει έγκαιρα τις επερχόμενες από το περ. φθινόπωρο εξελίξεις στο Ουκρανικό.
>Δεύτερον, αδιαφόρησε να σχεδιάσει προληπτικά ενέργειες για να ελαχιστοποιήσει επιπτώσεις.
>Τρίτον, στην πιο κρίσιμη συνεδρία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, ο Πρόεδρος επέμενε να βρίσκεται σε αραβική χώρα.
>Τέταρτον, η εξωτερική πολιτική της Λευκωσίας συνετρίβη κυριολεκτικά και εξευτελίστηκε στο θέμα των κυρώσεων σε συνάρτηση προς την Τουρκία.
Η ρωσική εισβολή ήδη αναδιατάσσει δραματικά το γεωπολιτικό, στρατηγικό, ενεργειακό, οικονομικό, επιχειρηματικό και, κυρίως, το αμυντικό πεδίο. Επαναφέρει ξανά το μέγα, ανεπίλυτο ζήτημα του ευρωπαϊκού συστήματος ασφάλειας.
Εφιάλτης: Η Γερμανία επανεξοπλίζεται. Τα κράτη-μέλη της ΕΕ καλούνται να αυξήσουν τους αμυντικούς προϋπολογισμούς των πέραν του 2% του ΑΕΠ. Η Τουρκία, εισβολέας και κατακτητής, δεν εφαρμόζει κυρώσεις αλλά πάλι αναβαθμίζεται και επιτήδεια επωφελείται από τον πόλεμο. Κάποιοι διερωτώνται τι συμβαίνει;
Πρώτον, η Τουρκία ασκεί σουλτανική πολιτική Υψηλής Πύλης. Από τη δεκαετία του ’30 (Ατατούρκ) έχει σχεδιάσει και υλοποιεί (από το 1956) ένα ξεκάθαρο στρατηγικό και πολιτικό αφήγημα όσον αφορά την Κύπρο – και την Ελλάδα: Απαιτεί να καταπιεί και να τουρκέψει την Κύπρο για λόγους εξόφθαλμα γεωπολιτικούς και, σήμερα, έκδηλα ενεργειακούς και να αρπάξει το μισό Αιγαίο.
Δεύτερον, ποιο είναι το διαχρονικό, αξιόπιστο στρατηγικό και πολιτικό αφήγημα της εξωτερικής πολιτικής της Κύπρου, ώστε όλοι οι κρατικοί, πολιτειακοί, κομματικοί δρώντες να το εκφράζουν και να το υλοποιούν ομόφωνα, σταθερά και αδιατάρακτα; Ουδείς γνωρίζει!
Από το 1963-4, ο τότε Πρόεδρος Μακάριος και η πολιτική ηγεσία όφειλαν να είχαν σχεδιάσει μία νέα πολιτική και στρατηγική στο Κυπριακό.
Δηλαδή, να αναλύσουν τα δεδομένα μετά το τ/κ πραξικόπημα κατά της Κυπριακής Δημοκρατίας, την τουρκική πολιτική, την ένταση του ψυχρού πολέμου, ειδικά μετά την κρίση των πυραύλων της Κούβας, τους περιφερειακούς και διεθνείς δρώντες, την ανάδυση του Ισραήλ και να επιλέξουν από τότε μιαν ευέλικτη, έξυπνη, αξιόπιστη, ωφέλιμη για την Κύπρο, «σωστή πλευρά της Ιστορίας».
Κοντόφθαλμοι, αγγλόδουλοι, προτίμησαν το… «κράτος του Θεού», την Μακαριολατρεία και την καθύβριση-εξόντωση της Ένωσης.
Στις διακρατικές και διεθνείς σχέσεις, η ανάλυση στοχεύει, μεταξύ άλλων, στη βαθύτερη ερμηνεία αποφάσεων και ενεργειών διαφόρων κρατικών δρώντων και γιατί διαφοροποιούν συχνά την πολιτική τους έναντι άλλων.
Η διακρατική και διεθνής πολιτική σταθερά καλείται να επαναπροσδιορίζει τρία θεμελιώδη ζητήματα: Ποιος ενεργεί; Για ποιον; Με ποιο αποτέλεσμα; (Hill, 2003 και Frankel, 1966). Εξάλλου, ο Θουκυδίδης επισήμανε πως, σε ένα άναρχο διεθνές σύστημα, ο πόλεμος, τον οποίο χαρακτηρίζει ως «δάσκαλο της βίας», είναι πάντοτε πιθανός. Έτσι τα κράτη αναγκάζονται συνεχώς να προετοιμάζονται για ένα τέτοιο ενδεχόμενο (Πλατιάς, 1999).
Από τον Μάιο του 2019, μετά την τουρκική εισβολή στην Κυπριακή ΑΟΖ, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης είχε διακηρύξει, με τη συμπαράσταση της ΕΕ, πως αν η Τουρκία δεν συμμορφωνόταν προς κοινοτικές υποδείξεις, η Λευκωσία θα εμπόδιζε την ένταξή της στην Ένωση. Ζήτησε, επέμενε σε κυρώσεις. Λένε τώρα σαν ολοφυρόμενες Ιερεμιάδες ότι, εταίροι μας αντιδρούσαν για δικά τους εθνικά συμφέροντα.
Τα κυπριακά, πώς διεκδικήθηκαν; Πώς τα υπερασπίστηκαν; Το βέτο των μικρών κρατών είναι το μόνο όπλο των αδύνατων. Πού το λεηλάτησαν; Στον κατευνασμό και στην εξημέρωση του τουρκικού θηρίου! Εκείνη η μαστιγωτική υπενθύμιση ότι εδώ υπάρχει τουρκική κατοχή και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, γιατί ξεχάστηκε;
Πολίτες, Κυβέρνηση, κόμματα εξανίστανται για την άθλια πολιτική δύο μέτρων και δύο σταθμών από τις ΗΠΑ-Βρετανία και ΕΕ-ΝΑΤΟ. Φτηνές δικαιολογίες διαχρονικής, εγκληματικής πολιτικής ανεπάρκειας από το 1964.
Ο καθηγητής, Δρ Βασίλης Κάππης, σε εμβριθή ανάλυσή του («Υψηλή Στρατηγική και Μικρά Κράτη: Έννοιες Ασύμβατες;» – Αρματολός 2021), εξηγεί γιατί η Κύπρος όφειλε πριν από δεκαετίες να έχει μίαν τέτοια στρατηγική, «λαμβάνοντας υπόψη τις διπλωματικές, οικονομικές και στρατιωτικές μεταβλητές της Αν. Μεσογείου». Εισηγείται επίσης η Κύπρος, κατά το πρότυπο της Σιγκαπούρης, «να μετατραπεί σε δηλητηριώδη γαρίδα» για την Τουρκία.
Εξάλλου, ο γνωστός, διακεκριμένος ακαδημαϊκός, Δρ Ανδρέας Θεοφάνους, σε δεκάδες αναλύσεις του υπογράμμισε την ύψιστη αναγκαιότητα αξιόπιστου, σταθερού, πειστικού αφηγήματος για το Κυπριακό.
Ο στρατηγός ε.α., Φοίβος Κλόκκαρης, σε άπειρες αναλύσεις του εξήγησε την κατεπείγουσα οπλική, τεχνολογική και αμυντική αναβάθμιση των πεπαλαιωμένων συστημάτων της Ε.Φ., απόρριψη της τουρκοδιζωνικής, αμυντικές συμφωνίες με γειτονικές χώρες και λειτουργία Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας. Γιατί δεν έχει ακόμα λειτουργήσει;
Γιατί δεν αξιοποιείται ικανότατο διπλωματικό, επιστημονικό, ακαδημαϊκό προσωπικό, δεξαμενές σκέψης, εμπειρογνώμονες, διεθνολόγοι, λαμπρά μυαλά του τόπου; Το πλέον ολέθριο: Ενώ όλη η υφήλιος επιβάλλει κυρώσεις στον Ρώσο εισβολέα και η Τουρκία αρνείται να συμμορφωθεί, η ακαταλόγιστη Λευκωσία τής προσφέρει ξανά, ως βολικό άλλοθι, τα δηλητηριώδη ΜΟΕ, ακυρώνοντας τις κυρώσεις που ορθά απαιτούσε. Πολιτικά καραγκιοζιλίκια! Ποιος να μας πάρει, πλέον, στα σοβαρά;
Ο κόσμος αλλάζει δραματικά. Ένας νέος αναγεννιέται με βία, κνούτο και αίμα. Με έναν ευάλωτο Πρόεδρο, που εξευτέλισε ακόμα και ο Ουκρανός θεατρίνος. Με έναν ΥπΕξ που λέγει ότι κάνει… πολλά αλλά δεν εξηγεί τι και ποια, και με μιαν ανεπαρκέστατη κομματική ηγεσία, δεν έχουμε εξωτερική πολιτική.
Η εικόνα ενός κράτους κτίζεται για χρόνια αν έχουμε ηγεσία με όραμα, ανάστημα, σχεδιασμό, αξιοπιστία, σοβαρότητα, στόχους. Εδώ έχουμε διορισμένα κομματόσκυλα, που μηρυκάζουν τη ρηχότητα των πατρώνων τους. Και η Κύπρος; Τουρκοποιείται! Με σπιθαμιαίους πολιτικάντηδες δεν φτιάχνεις, δεν έχεις και, τελικά, χάνεις το κράτος σου.
