Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία έχει κατακρημνίσει και τις τελευταίες ευρωπαϊκές αυταπάτες και εφησυχασμούς. Τώρα είναι η ύστατη ώρα των αποφάσεων για ευρωπαϊκή άμυνα, νέο σύστημα ασφάλειας με τη Ρωσία, αναθεώρηση της διεύρυνσης της Ένωσης και, επιτέλους, ανάδειξή της ως ισχυρού και αξιόπιστου παράγοντα ειρήνης και σταθερότητας. Δηλαδή οι «27» να υιοθετήσουν και να υλοποιήσουν αυτό που ο Πρόεδρος Macron εισηγείται εδώ και πέντε χρόνια.
Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία επιβεβαιώνει ξανά την πολιτική δύο μέτρων και δύο σταθμών των μεγάλων δυνάμεων. Ταυτόχρονα ξεσκεπάζει την αφόρητη υποκρισία τους έναντι αρχών που καλούνται να σέβονται στις διακρατικές και στις διεθνείς σχέσεις. Αίφνης, ανακάλυψαν την αξία και τη σημασία της εθνικής κυριαρχίας, της εδαφικής ακεραιότητας, του Διεθνούς Δικαίου, του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου, της ισχύος Συνθηκών, του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της καταδίκης γενοκτονίας.
Ο Ρώσος Πρόεδρος, Πούτιν, αναγνώρισε δύο «λαϊκές δημοκρατίες» φιλορώσων αυτονομιστών, που αποσχίστηκαν από την Ουκρανία, την κυριαρχία και ύπαρξη της οποίας η Μόσχα αμφισβητεί και τώρα απαιτεί να ελέγξει και να φινλανδοποιήσει. Η Δύση και ειδικά οι ΗΠΑ και η Βρετανία, όπως και η ΕΕ, ανέσυραν από τα χρονοντούλαπα της περιστασιακής πολιτικής τους ευαισθησίας, τον σεβασμό στην εθνική κυριαρχία και εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας. Επέβαλαν στη Ρωσία εξουθενωτικές κυρώσεις. Όμως, κανείς από αυτούς δεν θα θυσιάσει έστω και έναν στρατιώτη για να υπερασπίσει την Ουκρανία.
Αυτή ήδη θυσιάστηκε στον βωμό της νέας Ψυχροπολεμικής αναμέτρησης Δύσης-Ρωσίας, στο πλαίσιο των μηδέποτε αχρηστευθεισών σφαιρών επιρροής. Οι Ρώσοι ισχυρίζονται ότι εξαπατήθηκαν από τους Αμερικανούς μετά την κατάρρευση του κομμουνισμού. Ότι, δηλ., μετά την ενοποίηση της Γερμανίας, το ΝΑΤΟ δεν θα επεκτεινόταν προς ανατολάς. Η Δύση και το ΝΑΤΟ αντικρούουν αυτούς τους ισχυρισμούς. Σταδιακά η Ατλαντική Συμμαχία έφτασε στην εξώπορτα της Ρωσίας.
Η Μόσχα θεωρεί ότι απειλείται αφού έχει περικυκλωθεί από εχθρικές, όπως τις χαρακτηρίζει, δυνάμεις. Η εισβολή της στην Ουκρανία, όπως το 2008 στη Γεωργία, ισχυρίζεται ότι εντάσσεται στο πλαίσιο της αντίδρασής της εναντίον της Δύσης. Αμερικανοί πολιτικοί και διπλωμάτες εκτιμούν ότι η Δύση διέπραξε μνημειώδες λάθος να μη συνεργαστεί με τη Ρωσία για ένα νέο σύστημα ασφαλείας στην Ευρώπη.
Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, καταδικαστέα και απορριπτέα, παραπέμπει στην ευρωπαϊκή ασφάλεια, η οποία άρχισε να προσλαμβάνεται μετά τη Συνθήκη της Βεστφαλίας (1648), με τη δημιουργία των εθνών-κρατών και να μορφοποιείται μετά το πέρας των Ναπολεόντειων Πολέμων. Δύο Παγκόσμιοι Πόλεμοι και ένας Ψυχρός Πόλεμος, που παρά λίγο να οδηγήσει σε πυρηνικό ολοκαύτωμα εξαιτίας της κρίσης των πυραύλων της Κούβας, δεν κατάφεραν να οικοδομήσουν την ευρωπαϊκή ασφάλεια και σταθερότητα με τη συμμετοχή και της Ρωσίας.
Ο Γάλλος Πρόεδρος Macron, εδώ και χρόνια, επιμένει στην οικοδόμηση μιας Ευρώπης κυρίαρχης, ενωμένης και δημοκρατικής (ομιλία στην Σορβόννη, 26/9/2017), στηριγμένης στις δικές της αμυντικές δυνατότητες, στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ αλλ’ όχι επ’ αόριστον υπό την αμερικανική ομπρέλα. Σε ομιλία του στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (19/1/2022), μετά την ανάληψη της προεδρίας του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου από τη Γαλλία, ο Macron επέμεινε έντονα όπως «η Ευρώπη, επιτέλους, κτίσει μια συλλογική τάξη ασφάλειας στην ήπειρό μας. Η ασφάλεια της ηπείρου μας απαιτεί έναν στρατηγικό επανεξοπλισμό της Ευρώπης ως δύναμης ειρήνης και σταθερότητας, ιδιαίτερα στον διάλογό της με τη Ρωσία».
Η οικοδόμηση ενός ευρωπαϊκού συστήματος ασφάλειας, με τη συμμετοχή της Ρωσίας, αποτελεί διαχρονική πολιτική της Γαλλίας, από την εποχή του François Mitterrand (1992), μέχρι τον François Hollande (2016). Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία προκαλεί ήδη τεκτονικές αλλαγές σε όλον τον κόσμο και ειδικά στην Ευρώπη. Οι «27» επιδεικνύουν μια πρωτόγνωρη ενότητα και ομοψυχία στην επιβολή κυρώσεων που, όμως, θα έχουν καταλυτικές επιπτώσεις και στις ευρωπαϊκές χώρες.
Σε άρθρο του (3/3/2022) ο επικεφαλής της Εξωτερικής Πολιτικής της ΕΕ, Ζοζέπ Μπορέλ, επισημαίνει πως ο πόλεμος του Ρώσου Προέδρου, Πούτιν, κατά της Ουκρανίας έχει συμβάλει στη «γέννηση της γεωπολιτικής Ευρώπης». Οι Ευρωπαίοι ας μη διαπράξουν το ίδιο ολέθριο λάθος των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ, τη δεκαετία του ’90. Ο Μπορέλ επισημαίνει πως «σε έναν κόσμο όπου επιβάλλεται η ισχύς, έχουμε ανάγκη να πάρουμε μέτρα και να υπερασπίσουμε τους εαυτούς μας. Ναι, αυτό περιλαμβάνει στρατιωτικά μέτρα και χρειάζεται να τα αναπτύξουμε».
Αν τώρα γεννήθηκε η «γεωπολιτική Ευρώπη», πού είναι η στρατηγική της, σε συνάρτηση προς σταθερούς και μεταβλητούς γεωγραφικούς παράγοντες, οι οποίοι επηρεάζουν τις διεθνείς σχέσεις; Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία ήδη έχει διαταράξει τη γεωπολιτική της Ευρώπης με προεκτάσεις στην ανακατανομή ισχύος στη Γηραιά Ήπειρο και διεθνώς. Δεν είναι τυχαίος ο -εφιαλτικός- επανεξοπλισμός της Γερμανίας, με επενδύσεις 100 δισεκ. για την άμυνα.
Η γεωπολιτική υπονοεί την ύπαρξη διεθνών ανταγωνισμών και υποστηρίζει τη στρατηγική σχεδίαση σε διάφορους τομείς, όπως της στρατιωτικής ισχύος (γεωστρατηγική). Ποια είναι η στρατηγική σχεδίαση της ΕΕ, ιδιαίτερα μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία; Δεν υπάρχει επειδή για μία 30ετία και πλέον, μετά
την κατάρρευση του κομμουνισμού, η Ευρώπη απλώς παρακολουθούσε τις κρίσεις στη Γιουγκοσλαβία, στο Ιράκ, στη Συρία, στο Αφγανιστάν, στη Γεωργία.
Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία έχει κατακρημνίσει και τις τελευταίες ευρωπαϊκές αυταπάτες και εφησυχασμούς. Τώρα είναι η ύστατη ώρα των αποφάσεων για ευρωπαϊκή άμυνα, νέο σύστημα ασφάλειας με τη Ρωσία, αναθεώρηση της διεύρυνσης της Ένωσης και, επιτέλους, ανάδειξή της ως ισχυρού και αξιόπιστου
