Ένας θάνατος, είναι μια τραγωδία. Ένα εκατομμύριο θάνατοι είναι στατιστική! O γνωστός οικονομολόγος, Anatole Kaletsky (άλλοτε αρθρογράφος στους «Times», «Financial Times», «New York Times»), διερωτάται (10.3.2020, COVID-19 by the Numbers-Project-Syndicate ), αν τα πιο πάνω τα είπε ο Ρώσος δικτάτορας Στάλιν, εξαιτίας του οποίου τουλάχιστον 20 εκ. Ρώσοι πέθαναν στα γκουλάγκ ή εκτελέστηκαν ως «εχθροί του λαού».
Η αναφορά έχει άμεση σχέση με τις επιπτώσεις του κορωνοϊού στην οικονομία όπως στην κοινωνία και, φυσικά, αμεσότατα στους ανθρώπους. Δεν θα επιδοθούμε σε θεωρίες συνωμοσίας και σε υπολογισμούς πόσοι άνθρωποι θα πεθάνουν ή θα νοσήσουν από τον κινεζικό ιό.
Την Κυριακή, 15/3/2020, ο πρόεδρος Αναστασιάδης ανακοίνωσε νέα σειρά δραστικών μέτρων, τα οποία, όλως παραδόξως για την Κύπρο, πολλοί πολίτες απαιτούσαν επίμονα εδώ και μέρες.
Τι εισηγούνταν; Να κλείσουν τα πάντα, για να περιοριστούν πιθανότητες διάχυσης του ιού ώστε να διαφυλαχτεί η υγεία του λαού. Ένα από τα μέτρα που η συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών απαιτούσε ήταν το κλείσιμο όλων των κατοχικών οδοφραγμάτων. Το αποφάσισε, τελικά, το κατοχικό καθεστώς…
Στο μυθιστόρημα, «La peste» («Η πανούκλα»), του Albert Camus, ένα από τα μνημειώδη έργα της παγκόσμιας λογοτεχνίας, ο μεγάλος Γάλλος συγγραφέας επισημαίνει: «Ένας συνηθισμένος τρόπος για να γνωρίσεις μια πόλη είναι να ψάξεις πώς οι άνθρωποι εργάζονται, πώς αγαπούν και πώς πεθαίνουν» (εκδόσεις Gallimard, 1947, Paris).
Ο πρόεδρος Αναστασιάδης, περιστοιχισμένος από τους υπουργούς του, εξήγγειλε μέτρα, που προϋποθέτουν ότι όλοι σχεδόν οι πολίτες οφείλουν να περιοριστούν στα σπίτια τους, για να μειώσουν στο ελάχιστο την εξάπλωση του ιού και πιθανούς θανάτους. Τις τελευταίες ημέρες ειδικοί επιστήμονες και καθηγητές Πανεπιστημίων μας, όπως και η Κυβέρνηση, προειδοποίησαν για αύξηση των κρουσμάτων ενώ πολλοί πολίτες θα νοσήσουν.
Ο Κυβ. Εκπρόσωπος, σε δηλώσεις του (14.3.2020) και με δραματικό τόνο, είπε: «Πρέπει να τονίσω για πολλοστή φορά, θα υπάρξουν πολλά άλλα κρούσματα, θα νοσήσει πολύ μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού μας. Εφόσον η εξάπλωση είναι ελεγχόμενη μπορούμε να την αντιμετωπίσουμε».
Ερώτηση: Οι υπηρεσίες του κράτους θα είναι σε θέση να την ελέγξουν; Για να ελεγχθεί η εξάπλωση του ιού, χρειάζονται, πρώτον, άριστη οργάνωση, συντονισμός, έγκαιρη επέμβαση και ακαριαία αντιμετώπιση κρουσμάτων και ασθενών από τους επαγγελματίες υγείας. Απέδειξαν ότι είναι αξιέπαινοι. Δεύτερον, και ίσως σπουδαιότερο, είναι η συμπεριφορά των πολιτών και η συμμόρφωση τους στα μέτρα.
Στην Ελλάδα και σε άλλες χώρες, οι παραβάτες διώκονται ποινικά και φυλακίζονται. Στην Κύπρο δεν έχει εξαγγελθεί κανένα διωκτικό μέτρο. Ο Πρόεδρος, σε διάγγελμά του (13.3.3020) απευθύνθηκε προς τους γονείς για να τους υποδείξει «να συνειδητοποιήσουν πως δεν είναι η ώρα χαλαρότητας ή ικανοποίησης θελημάτων που τα παιδιά εύλογα μπορεί να προβάλλουν. Είναι η ώρα της αυστηρότητας».
Επίσης κάλεσε τους νέους «να κατανοήσουν πως η απειθαρχία στα μέτρα γιατί τάχα ‘εμένα δεν με αφορά’ αποτελεί ιδιαίτερα επικίνδυνη ψευδαίσθηση». Ο Πρόεδρος έθεσε, ακριβώς, επί τάπητος το μέγα ζήτημα της αυτοπειθαρχίας και του σεβασμού προς τον εαυτό μας και προς τους άλλους.
Παραφράζοντας τον Camus, ο κινεζικός ιός είναι μια μοναδική ευκαιρία να ενδοσκοπηθούμε για να καταλάβουμε ποιοι είμαστε, πώς σκεφτόμαστε και πώς ενεργούμε. Αυτός ο ιός θα δοκιμάσει την ψυχραιμία, την αυτοπειθαρχία, τη σοβαρότητα, την υπευθυνότητα, τις αντοχές και τις αξίες μας, προπάντων την αλληλεγγύη μας ως πολιτών και ως ανθρώπων.
Όλος ο πλανήτης και η Κύπρος αντιμετωπίζουν έναν θανατηφόρο ιό, ο οποίος, αν δεν ελεγχθεί, είναι δυνατόν να σκοτώσει εκατοντάδες χιλιάδες ή και εκατομμύρια. Είναι πλέον πανδημία όπως ακριβώς παλαιότερες, οι οποίες προκάλεσαν πραγματικές εθνοκτονίες.
Η «Μαύρη Πανώλη» τον 14ο αιώνα, η οποία, κατ’ ειρωνείαν, ήρθε και αυτή από την Κίνα, προκάλεσε σχεδόν 500 εκ. θανάτους (περίπου 100 εκ. στην Ευρώπη) και διήρκεσε δύο αιώνες. Σήμερα, τα πράγματα, από πλευράς υγείας, είναι εντελώς διαφορετικά. Όμως, ο παράγων άνθρωπος είναι ξανά στο επίκεντρο της προσπάθειας ανακοπής της εξάπλωσης του ιού.
Τα πράγματα είναι απλά αλλά δραματικά επείγοντα: Καλούμαστε όλοι να επιδείξουμε αυτοπειθαρχία, χωρίς πανικό. Να σεβαστούμε τους άλλους. Να συμμορφωθούμε και να εφαρμόσουμε τα μέτρα που έχουν ληφθεί. Να δείξουμε, επιτέλους, σοβαρότητα και ακραία υπευθυνότητα. Όχι κυπριακές ξερομαγκιές και αππώματα
Να περιοριστούμε στα σπίτια μας. Είναι ευκαιρία να μιλήσουμε με τα παιδιά μας. Να συζητήσουμε. Να διαβάσουμε. Να περπατήσουμε. Να αναθεωρήσουμε νοοτροπίες και συμπεριφορές. Είτε μας αρέσει είτε όχι, αυτή η πανούκλα θα αλλάξει άρδην τη ζωή μας. Μπορεί να χάσουμε αγαπημένα πρόσωπα. Αυτή και αν θα είναι μια αβάσταχτη τραγωδία.
Γι’ αυτό να προσγειωθούμε όλοι και να κατανοήσουμε ποιον εχθρό έχουμε να αντιμετωπίσουμε. Η επιλογή είναι απλή: Ή θα αγωνιστούμε, κράτος και πολίτες, για να περιορίσουμε το κακό ή θα αφεθούμε επιπόλαια στον δρεπανηφόρο χάροντα.